SIDZINA
Wieś Sidzina leży w Beskidzie Żywieckim w dolinie potoku Sidzina pomiędzy wzniesieniami Pasma Policy i Pasma Orawsko – Podhalańskiego. Jej początki legenda wiąże z Miłoszem – synem króla Władysława Łokietka z nieprawego łoża. Za udział w buncie wójta Alberta w 1310 r. został on osadzony w niedostępnych lasach opodal ówczesnej granicy z Węgrami. Jemu to Sidzina zawdzięcza swoją pierwotną nazwę – Miłoszów lub Miłoszowa. Obecna nazwa pochodzi od osady położonej nad porośniętym sitowiem brzegiem jeziorka zwanej „Nad Siciną”. Udokumentowana historia Sidziny zaczyna się 23 kwietnia 1563 r. Tego bowiem dnia król Zygmunt August udzielił niejakiemu Maciejowi Gorylowi przywileju na założenie wsi „w lesie zwanym Miłoszowa”. Lokację zatwierdził następnie sejm w Piotrkowie. Do I rozbioru Polski wieś należała do starostwa lanckorońskiego, potem weszła w skład państwa austriackiego. W 1839 r. wieś kupił hrabia Filip Saint-Gernois d’Ancancourt. W roku 1878 syn hrabiego, Maurycy, sprzedał ją Habsburgom z Żywca. Ci z kolei w 1924 r. przekazali wieś Polskiej Akademii Umiejętności w Krakowie.
Kościół
HISTORIA KOŚCIOŁA PARAFIALNEGO P.W. ŚW. MIKOŁAJA
Pierwsze doniesienia o istnieniu kościoła w Sidzinie pochodzą z roku 1583. Był to drewniany kościółek, prawdopodobnie pod wezwaniem św. Mateusza. Kościół p.w. św. Mikołaja został postawiony ok. roku 1676, pierwsze wzmianki w dokumentach pochodzą z roku 1681. W 1815 roku położono fundamenty pod kościół murowany, którego budowę ukończono dziesięć lat później. Konsekracji nowego kościoła dokonał ks. bp Grzegorz Tomasz Ziegler z Tarnowa. Zbudowany jest on w stylu klasycznego baroku józefińskiego. W międzyczasie, w roku 1819, miejscową ludność spotkało wielkie szczęście - została erygowana parafia w Sidzinie. Pierwszym proboszczem został ks. W. Stramski z Maruszyny. Złotymi zgłoskami w dziejach parafii zapisał się ks. Wojciech Blaszyński z Chochołowa, od 1836 roku proboszcz tutejszej parafii. Ten słynny kaznodzieja i spowiednik jest twórcą apostolstwa świeckich zwanego „sidzinarstwem”. W roku 1911 drewniany dach kościoła strawił pożar. Ocalała wieża z dwoma dzwonami, które były dziełom mistrza K. Szwalberga z Białej. W latach 1980 – 1984 wybudowano nową plebanię a w 1996 roku całkowicie odnowiono kościół dzięki staraniom ks. proboszcza Wiktora Fabii oraz ofiarności parafian. Po 1998 roku ogrodzono cmentarz parafialny i plebanię oraz pokryto dach kościoła miedzianą blachą. Stało się to dzięki wysiłkom nowego proboszcza, ks. kanonika Franciszka Jeziorczaka — rodowitego górala. Ponadto odnowiono elewacje budynków i zmodernizowano instalację elektryczną. Dokonano także remontu salki ministranckiej i katechetycznej. W nowe tysiąclecie parafia weszła pełna nadziei i wiary w lepszą przyszłość pod opieką swego pasterza.
Obraz Matki Bożej Sidzińskiej
DZIEJE CUDOWNEGO OBRAZU MATKI BOŻEJ SIDZIŃSKIEJ
Legenda mówi, że obraz został namalowany przez nieznanego greckiego artystę ok. roku 600 na górze Athos, a następnie ofiarowany papieżowi. W 863 roku św. Metody podarował go nawróconemu na wiarę katolicką księciu morawskiemu Rościsławowi. W 966 roku Dąbrówka, księżniczka czeska – żona Mieszka I – przywiozła go do Polski. Żona króla Władysława Łokietka podarowała obraz pasierbowi Miłoszowi, gdy za karę został on zesłany do puszczy królewskiej pod Babią Górą do Miłoszowa. Miłoszów lub Miłoszowa to pierwotna nazwa Sidziny. Tu król polecił Miłoszowi wybudować zamek, z którego za króla Jana Olbrachta obraz został zrabowany przez Tatarów. Jak mówi tradycja stał się cud, gdyż konie wiozące obraz nie mogły dalej ruszyć. Miało to miejsce na roli zwanej Lipowa. Przerażeni rabusie wyrzucili obraz z wozu, a w miejscu jego upadku na ziemię trysnęło źródełko. Wkrótce obraz przewieziono do zamku w Toporzysku oddalonego o 3 km od dzisiejszej Sidziny. Tyle legenda. Amerykańscy historycy sztuki datują powstanie obrazu na przełom XIV i XV w. Został namalowany prawdopodobnie w klasztorze w Dubrowniku, gdyż tylko tam dochodziło do mieszania stylów szkół malarskich wschodnich z zachodnimi. Wykonano go na desce w stylu ikony. Do jego stworzenia użyto tempery i farby olejnej. Pierwotnie obraz wisiał w przycmentarnej kaplicy. Dopiero w 1807 roku został przeniesiony do kościoła i umieszczony w głównym ołtarzu. W opinii historyków i znawców sztuki obraz odznacza się wysokim kunsztem artystycznym. Jednak nie został uwzględniony w katalogu zabytków sporządzonym w 1933 roku. Przyczyną jest fakt, że w roku 1870 został zasłonięty nową drewnianą sukienką, a twarz Madonny przemalowano. W 1949 roku dzieło zostało poddane konserwacji, którą przeprowadził pan Tadeusz Zawadzki z Krakowa. W 1965 roku odnowiony obraz został uroczyście odsłonięty, a 15 lipca 1966 roku otrzymał z rąk ks. bpa Juliana Groblickiego złocone korony jako votum milenijne za nieustającą pomoc i opiekę Maryi nad tutejszymi mieszkańcami. Cudowny obraz cieszy się wielką czcią u miejscowej ludności oraz w sąsiednich parafiach z Orawy i dekanatu. Świadczy o tym ponad 400 wot ofiarowanych przez wiernych jako dowód wdzięczności za otrzymane łaski.